Hai chữ “nghĩa trang” thường gợi lên cho chúng ta cảm nghĩ về mảnh đất của sự chết, về nơi chốn của sự buồn phiền và đau khổ. Nhưng nghĩa trang giáo xứ Thánh Tâm – Lộc Tiến là một trường hợp ngoại lệ, nghĩa trang được quy hoạch quy củ, đẹp đẽ, sáng sủa… như lời mời mọi người đến thăm viếng, cầu nguyện trong tất cả các ngày trong năm, nơi đây gợi lên cho chúng ta niềm hy vọng, tin tưởng, cậy trông về sự sống đời sau. Cảm nhận của tôi về nét đẹp của nghĩa trang giáo xứ ở một vài khía cạnh sau.

Thứ nhất là đẹp về vị trí, cảnh quan với không gian thoáng đãng, thảm cỏ xanh rì nằm trên đỉnh một ngọn đồi bao quát toàn bộ không gian xung quanh, xa xa là dãy núi Đại Bình sừng sững, mỗi buổi sáng khi mặt trời mọc qua làn sương mỏng, nhìn các ngôi mộ tại nghĩa trang thật đẹp, giúp ta liên tưởng tới Đấng Sáng Tạo là Thiên Chúa và tới sự sống ở đời sau. Quy hoạch việc chôn cất tại nghĩa trang theo trật tự, các ngôi mộ đều giống nhau, gợi lên hình ảnh về một nơi công bằng, bình đẳng không phân biệt giàu –nghèo... Điểm nhấn chính trong quy hoạch là sự nổi bật của 2 tượng đài Đức Mẹ và Thánh Giuse ở vị trí trung tâm của mỗi khu, xung quanh là các ngôi mộ gợi lên sự tin tưởng, hằng cậy trông của các linh hồn nơi Đức Mẹ và Thánh cả Giuse.

Nghĩa trang giáo xứ Thánh Tâm
Ảnh: Khương Duy Hoàng

Thứ hai là nét đẹp của việc cầu nguyện và hiệp thông, hằng năm để chuẩn bị cho các thánh lễ tại nghĩa trang vào các dịp như: lễ các Thánh, lễ kính nhớ Tổ Tiên và các lễ đặc biệt khác, tất cả các gia đình trong và ngoài giáo xứ đều nô nức đến nghĩa trang nhổ cỏ, quét dọn, lau rửa lại phần mộ của người thân, để mộ phần được sạch đẹp và ấm cúng. Vào ngày chính lễ, ngoài những đóa hoa tươi thắm được cắm trên những ngôi mộ, ta có thể thấy khói hương nghi ngút thể hiện tấm lòng người còn sống luôn nhớ về những người đã đã khuất, họ có thể là ông bà tổ tiên, thân bằng quyến thuộc, nhìn vào di ảnh trên mộ phần để nhớ về một người từng hiện diện giữa chúng ta. Mỗi ngày sau thánh lễ hoặc sau giờ làm, từng đoàn người đổ về nghĩa trang để viếng mộ và cầu nguyện, bầu không khí này thật đẹp và sống động tại nghĩa trang. Vào cuối ngày tiếng nhạc nhẹ nhàng, êm ái được cất lên tại đây như một lời mời gọi mọi người đến thăm viếng, cầu nguyện cho những người thân đã khuất. Ngoài ra, vào những ngày khác trong năm cũng thường có nhiều người đến đây để cầu nguyện và thăm viếng.

Nét đẹp của việc thăm viếng và cầu nguyện tại nghĩa trang không chỉ để cầu nguyện cho người đã khuất, mà còn là nơi diễn tả tình liên đới của người còn sống với ông bà tổ tiên đã khuất, tình liên đới giữa các thành viên trong gia đình, các đoàn thể trong giáo xứ khi cùng nhau hiện diện nơi nghĩa trang để dâng về Thiên Chúa biết bao lời nguyện cầu, hình ảnh đó thật đẹp làm sao, khó diễn tả hết bằng lời.

 Nét đẹp của việc cầu nguyện tại nghĩa trang
Ảnh: Khương Duy Hoàng

Vào thánh lễ Kính Nhớ Tổ Tiên năm nay tại nghĩa trang, ngày 23-01-2023 (tức ngày mùng 2 tết Quý Mão), trang website quản lý thông tin chi tiết các ngôi mộ của giáo xứ ra mắt tại địa chỉ: https://nghiatrangthanhtam.vn ngoài việc quản lý thông tin các ngôi mộ, còn có thêm tính năng "cầu nguyện trực tuyến" nhằm giúp những người không thể đến viếng mộ trực tiếp có thể tương tác với người thân đang yên nghỉ tại đây vào mọi lúc, thông qua đường truyền internet họ có thể nhìn thấy hình ảnh thật của ngôi mộ, đọc kinh cầu nguyện trước di ảnh của người thân, giúp họ có cảm tưởng như đang đứng trước phần mộ của người đó.

Hình ảnh trong website:nghiatrangthanhtam.vn

Thứ ba là nét đẹp của sự nhân văn, việc chôn cất tại nghĩa trang hiện nay đơn giản với việc xây kim tĩnh, lấp đất bằng mặt, sau đó trồng cỏ và đặt tấm bia trên mỗi mộ phần rất phù hợp với xu hướng chung của thế giới, cũng như giúp tiết kiệm rất nhiều chi phí cho các gia đình khi có người nằm xuống, việc không xây các ngôi mộ tránh tạo ra sự ganh đua không cần thiết, cũng như tạo một ra một sự bình đẳng nơi đây, làm cho nghĩa trang trở nên hiện đại, quy củ và văn minh hơn.

Một nét đẹp nữa là tầm nhìn của Cha Phao Lô và Hội đồng mục vụ, sau quá trình cải tạo nghĩa trang rất khó khăn, vất vả và tốn kém, lại thêm quá trình thiết lập, quản lý thông tin số hóa cho hơn 2000 ngôi mộ. Hiện nay, hơn 2000 ngôi mộ cũ đã an vị tại nghĩa trang, khu đất trống dôi ra và khu vực nhà chờ phục sinh đã xây dựng hiện còn hơn 3000 vị trí để chôn cất mới, đủ cho việc chôn cất trong giáo xứ hơn 50 năm tiếp theo.

Thăm viếng, cầu nguyện tại nghĩa trang giúp ta cảm thức về sự ngắn ngủi, mong manh trước cái chết của kiếp người, khiến ta biết trân trọng cuộc đời để sống chân thật với chính mình, sống tốt hơn với tha nhân. Rồi sẽ đến giờ phút mà ta phải bỏ lại tất cả, điều ta có thể mang theo không phải là vinh hoa phú quý, tiền tài danh vọng, mà là một linh hồn đã kết thúc hành trình trần thế, chỉ có Thiên Chúa mới cứu được chúng ta. Trong niềm tin vào lòng Chúa xót thương, ta hãy phó thác linh hồn cho Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã chiến thắng tử thần, cầu mong cho tất cả chúng ta sẽ được đoàn tụ cùng nhau trên quê hương đích thực là Nước Thiên Chúa.

Bài: Đa Minh Nguyễn Đình Trị